تعریف «رویه و روش» و تفاوت این دو
در کارهای روزمره و به ویژه در حوزه کار در ادارات، بسیار زیاد از دو واژه «رویه و روش» استفاده می کنیم. اما کارکنان زیادی هستند که تفاوت بین این دو را ندانسته و به اشتباه این دو کلمه را بجای یکدیگر بکار می برند. غلطی که باب می باشد، ولی باید اصلاح گردد.
روش:
تعیین و ترتیب گذاری چگونگی و کیفیت مراحل و گامهای متوالی یک فرایند از هر نوع عملیات را روش نامند. روش لغتی مترادف با سبک و سیاق می باشد. یعنی اینکه برای یک نوع فعالیت در هر زمینه، چه اقداماتی در هر مرحله انجام گیرد. درواقع روش، فرایندی خطی از چندین رویه است که یک روش یا راهکرد را نشان می دهد.
رویه:
در هر نوع فعالیت یا انجام وظیفه اداری – اجرایی راهکارهایی برای انجام کار تعیین می شود.این کنش ها و فعالیت های تکنیکی را که گام های کار را مشخص می نماید رویه نامند. رویه نمایش یک مرحله از انجام هر روش کار و فعالیت و نحوه اجرا می باشد. گام هایی که به صورت متوالی و مقطعی یک روش یا سبک کاری را معین می سازند. در این ترتیب اگر روش را راهکاری کلان فرض کنیم. رویه تکنیک های مرحله به مرحله یک روش کلی می باشد.
برای مثال:
در یک بانک، چگونگی پرداخت وام را روش نامند. فرایندی که چگونگی و تعیین مراحل مختلف دریافت وام را توضیح می دهد. اینکه نخستین گام چه می باشد؛ چه مدارکی نیاز است؛ درخواست به چه کسی و به چه شیوه ای باشد؛ تصمیم گیرنده وام چه سازمان یا فردی می باشد؛ مقررات پرداخت چه هستند؛ بعد از موافقت وام به چه صورتی پرداخت می گردد و . . .
ولی هر گام از مسیر دریافت وام را که کیفیت کار را مشخص می نماید، رویه نامند. مثلا مقام یا سطح تصمیم گیری را رویه گویند. در این مورد رویه آنست که رییس موافقت کند یا مدیرعامل. یعنی رویه موافقت و تصویب را مشص می نماید. یا اینکه نحوه پرداخت چه به صورت نقدی یا چک و یا ریختن به حساب را رویه پرداخت می گویند.
احمد علینقی
t.me/iranam2500
کلمات کلیدی: تعریف رویه;تفاوت رویه و روش; تعریف روش; فرایند